Herri bat, ekintza bat

'Herri bat, ekintza bat biodibertsitatearen alde' da Vital Fundazioak, Arabako Foru Aldundiak eta Murgiako BHIk gidatutako proiektua, gure ekosistemaren biodibertsitatearen aldeko kultura sortzeko eta Arabako Lurralde Historikoko herrietan baliabide naturalak modu parte-hartzailean kudeatzeko. Garapen Jasangarriaren aldeko Arabako 2030 Aliantza buru duten proiektuen multzoan kokatzen da ekintza, eta Garapen Jasangarriko 15. Helburua, Lehorreko Bizitza deritzona, du ardatz.

Hiru erakunde sustatzaileek lurraldeko biodibertsitateari eustea planteatzen dute, bertako bizilagunak inplikatuz, partekatu daitezkeen natura-ingurune bateko esperientzien bidez.

Parte-hartzearen eta pertsonekiko hurbiltasunaren ikuspegitik, proiektuak eremu bakoitzeko eragileen (bizilagunak, ikastetxeak, elkarteak…) belaunaldi-trukea eta parte-hartze aktiboa sustatzen ditu, eta egun jardunean ez dauden jarduerak eta lanbideak berreskuratzea, baita ondarea ere. Belaunaldi-truke hori eta tradizioen ezagutza funtsezkoak dira ekosistemek urteetan zehar izan duten bilakaera ezagutzeko eta gure ekintzen eraginez eraldatuta egon daitezkeen eremuak berreskuratzeko.

Lehen ekintzak

'Herri bat, biodibertsitatearen aldeko ekintza bat' proiektuaren lehenengo esperientzia pilotuan ekintzak egin dira Legution, Manurgan, Murgian eta Altuben, eta 261 pertsonak hartu dute parte zuzenean. Gainera, Iruña Okako udalerriarekin harremanetan egon dira etorkizuneko ekintzetarako. Jarduerak irailetik abendura bitartean hasiko dira berriro, eta 2022tik aurrera esperientzia beste kuadrilla batzuetara esportatzea da helburua.

Martxan jarritako lehen ekintza Legution tximeleta-haztegi bat sortzea izan zen, espezie horientzako ingurune egokia baita, Garazi ikastolaren esparruan bertan. Gainera, tximeletak eta haien bizi-zikloa zaintzearen garrantziari buruzko oinarrizko ezagutzak eman ziren, baita, oro har, polinizatzaileei buruzkoak ere, ekosistemak behar bezala funtziona dezan.

Legutioko bigarren ekintza habia-kaxak muntatzea izan zen, saguzarrak, muxar grisa eta hegazti txikiak bezalako espezieentzat. Bi tailer egin ziren, eta 49 ikaslek eta 7 irakaslek parte hartu zuten, zuzenean edo zeharka, jardueretan interes handiz parte hartu zuten senideekin. Aurretik, ikasleek habia-kaxen garrantziari buruzko hitzaldi bat eta kate trofikoari buruzko sarrera-solasaldi bat jaso zituzten. Horrelako ekintzek, neska-mutilek ikasitako ezagutzak modu praktikoan aplikatzen laguntzeaz gain, ingurumeneko jardunbide egokien 'polinizatzaile' gisa jarduten laguntzen dute euren ingurukoen artean.

Marungan basoan erabat murgiltzeko bide bat sortu zen, eta Murgia BHIk berak lagundu zuen, bere ikasle-taldeetako batek hain zuzen ere, baita herriko Administrazio Batzarrak ere Bidezidor, horrekin bidezidor lan bat egin zen eta Azala-Espazioa laguntzailea izan zen, bidea diseinatu eta prestatzean.

Basoan erabat murgiltzea edo shinrin-yoku deritzona (japoniar jatorriko terminoa) murgilketa-ibilaldiak egiteko aukera ematen dio bisitariari, jenderik gabe, eta oso astiro egiten dira bost zentzumenak adi-adi direla.

Azken ekimena Murgian erlategi basati bat sortzea izan da. Erleekin jarduerak egiteko oso kontuz ibili behar denez, jarduera hori egiteko orduan parte-hartzaile kopuru mugatua ezarri behar izan zen, erlezain-jantzien erabilera bermatzeko. 16 pertsonak hartu zuten parte, 4 eta 85 urte bitartekoak, eta aipagarria da 18-25 urte bitarteko gazteek izan zuten parte-hartzea.

Hurrengo jarduerak lantzen ari gara. Laster gehiago!