Araba Etxe Berdeak hezkuntza-ekimena da, eguneroko euren ohiturek eragiten duten ingurumen-, gizarte- eta ekonomia-inpaktuaz kezkatuta dauden familiei zuzendua. Eguneroko ekintzetan ingurumenarekiko jarrera arduratsuagoa dakarten aldaketa txiki horiek deskubritzen laguntzen diegu, baita energia-baliabideak kudeatzen eta aurrezten ere.
Egungo gure bizi-sistema baliabide asko erabiltzean oinarritzen da: ura, energia, lurzorua, etab., eta horiek erabiltzetik eratorritako hondakinak sortzean, hala nola, hainbat motatako hondakinak, atmosferara isurtzen diren gasak, ur zikinak, eta abar. Gure etxeetako eguneroko kudeaketan ere baliabideak kontsumitzen dira eta emisioak, isuriak eta hondakinak sortzen dira, eta ondorioz, ingurumenean inpaktuak eragiten dira.
Arabako gizartean, ingurumenarekiko kezka areagotu egin da azken hamarkadetan. Uraren erabilera, erabilgarritasuna eta kalitatea, hondakinen sorrera, klima-aldaketa, atmosferaren kutsadura, energia-kontsumoa, mugikortasuna, flora eta faunaren babesa edo paisaiaren hobekuntza bezalako elementuak gure udalerrietako biztanleen artean gero eta kezka handiagoa sortzen duten ingurumen-alderdiak dira.
Horregatik, kezka horiei erantzun nahi diegu.
Etxe Berdeak Araba hezkuntza-programa da, harekin bat egin nahi duten Arabako udalerrietako herritarrei zuzendua, beren etxeetan eta ohiko bizimoduan egunero egiten dituzten ekintzek ingurumenean dituzten ondorioak erakusteko.
Ekimen honen bidez, lagundu egin nahi zaie etxearen kudeaketa arduratsuagoa lortzeko aldaketa-prozesuan:
Programa egituratzeko, zenbait etxek borondatez parte hartzen dute, eta zenbait ingurumen-helburu edo -erronka planteatzen zaizkie, etxean lortu beharrekoak (ura edo energia aurreztea, hondakinak murriztea, etab.).
Pilotua izango den programa bat proposatzen da, urte batean egin beharrekoa, parte-hartzaileekin zuzenean lanean, hasierako koordinazio, hedapen eta parte hartu nahi duten pertsonak erakartzeko hasierako faseak barne, hala ere, programarekin aurrera egitea ahalbidetuko duena.
Proiektua inplikazioan eta konpromisoan oinarritzen da parte-hartze aktiboan. Etxeen profil irekia planteatzen da, etxebizitza-tipologia desberdinak barne hartzen dituena (pisuak eta etxe bakarrak); etxebizitzen tamaina eta berokuntza-sistemak.
Araba Etxe Berdeak programak, lehen edizio pilotu honetan, 120 etxeri emango die parte hartzeko aukera, eta honako eskualde hauetan banatuko dira:
Adierazitako udalerria orientagarria da, eta kuadrillan programaren "egoitza" baino ez da. Hala ere, parte hartzen duten etxeen arabera aldatu ahal izango da, eta programak irauten duen urtean txandakatu ere egin ahal izango da.
Kuadrilla bakoitzean parte har dezakeen etxe-kopurua gaindituz gero, zozketa bat egingo da haien artean, parte-hartzaileak hautatzeko. Gainerakoak erreserban geratuko dira.
Ezarritako lan-epealdian, parte-hartzaileekin prestakuntza-saioak egitea proposatzen da, denboran zehar banatuta. Saio horietan, prestakuntza espezifikoa emango zaie, une bakoitzean lantzen ari diren gaiekin zerikusia duten oinarrizko gaiei buruz eta oso praktikoak.
Aurreikusi denez, saio tematiko bakoitza ordu eta erdikoa izango da gehienez. Amaiera-saioa ordubetekoa izango da, eta sustapen-saioa beste ordubetekoa. Kuadrilla bakoitzeko programaren arduradunekin koordinatuko dira. Aurreikuspena honako hau da:
Kuadrilla bakoitzari herritarrei irekitako hitzaldi sorta bat eskaintzeak aukera emango du udalerrian Araba Etxe Berdeak aukera programan parte hartzen duten nahiz ez duten pertsona guztiei irekitzeko, eta horrek kuadrillen jardueren agenda aberastuko du.
Kuadrilla bakoitzean programaren arduradunei helaraziko zaizkien bi gai eskaintzen dira:
Bestalde, hurbiltasunagatik posible balitz, leku interesgarrietara joateko txangoak antolatzea aurreikusi da, eta honako hauek izan daitezke, besteak beste:
Edukiei dagokienez, hiru kategoriatan taldekatu dira:
Edukiak transmititzeko erabiliko diren teknika didaktikoak honako hauek izango dira:
Itxiera jardunaldi bat egitea aurreikusi da, ziurrenik Vital Fundazioaren areto batean egingo dena. Jardunaldi horretan parte hartu duten etxekoei diplomak emango zaizkie, bertaratutakoen artean zozketa egingo da azken opari bat emateko, eta maila globalean eta kuadrilla bakoitzean lortutako emaitzak jakinaraziko dira.
Prozesu osoan zehar, informazio- eta motibazio-jarduerak egingo dira, hala nola hitzaldiak, tailerrak edo informazio-bilerak, parte hartzen duten etxeetako kideekin. Ibilbidea erakutsi eta parte hartzen duten etxeei laguntzen die programak dirauen bitartean, eta horretarako honako baliabide hauek antolatu eta erabiltzen dira:
Auditoretza baliabide telematikoen bidez egingo da (bideo deia, posta elektronikoa, telefonoa, etab.), eta, salbuespenez beharrezkoa bada, aurrez aurrekoa izango da. Familia bakoitzarekin arretarako egutegi eta ordutegi bat ezarriko da. Auditoretza hasierako auditoria batek eta amaierako auditoria batek osatzen dute, abiapuntua eta amaiera alderatzeko helburuz.
Parte hartzen duten etxeei hainbat material emango zaizkie: aurrezki- eta eraginkortasun-kita, informazio-materialak, kontsumo-produktuak, etab. "Kitak" osatzen dituzten elementu horiek balio erakusgarria dute, baina, era berean, uraren eta energiaren erabiltzaile eraginkor gisa lehen urratsak ematen hasi diren parte-hartzaileak "birkokatzeko" ere balio nahi dute.
Kitak osatzen dituzten materialak honako hauek izan daitezke:
Arestian adierazitako elementuei Vital Fundazioak berak beste batzuk gehitu diezazkieke, esate baterako:
Programa martxan jartzea
Urteko bilerak:
Hasierako auditoria
Familientzako aholkularitza
Jarraipen-txostenak
Parte-hartze txostenak
Programa amaierako bilera
Azken txostena