Eneolitiko eta Brontze Arotik populatutako herria da. Bidegurutze garrantzitsu bat zen, bertan elkartzen zirelako Astorgatik Bordelera zihoan bideak eta gatzaren bideak, Gesaltza Añanatik Larrazubiraino zihoana Arabako aldean. Judutegi garrantzitsu bat egon zen, 1474tik dokumentatua.

Herri hau bi auzok osatzen dute: Behekoak eta Goikoak. Goiko auzoan, iturri-garbitoki-aska multzoa ikus dezakegu, XIX. mendearen erdialdetik aurrera hiri-zerbitzuaren eredua, eta mesoi zaharraren etxe ospetsua, herria zeharkatzen zuen mandazain-bidean, eta gaur egun ere bere eginkizuna betetzen duena.

Hala ere, herria oso harro dago dituen Erdi Aroko bi dorreez. Orgaz kondearenak, aipatzeko moduko hezkuntza sistema baten bidez zaharberritua, Hurtado de Mendoza eta Guzmán eta Toledotarren armarriak gordetzen ditu. Leihateak eta ate bat ere baditu, zubi altxagarrian barrenako bere sarrera izango zena. Beste dorreak, xumeagoak, bere horman agertzen den armarriari zor dio izena, bere sortzaileena, Solorzanoena, eta, ondoren, bere ahaideena, Velaskoena, Gaztelako kondestableena.

Auzo bakoitzak bere eliza du. Goiko auzoan Pilarreko Andre Mariaren eliza dago, eta ezer gutxi esan daiteke horretaz. Beheko auzoan, San Nikolas elizak kanpai-horma xumea du eta portada erromanikoa.