Herria
Aramaioko herria 9 elizatetan banatuta dago (herritarrak elizako arkupean biltzen ziren tokia da elizatea).
Aramaionako Etxearen jaurerria izan zen. 1489an Arabako Ermandadearena izatera pasa zen.
Ospetsua da 1872an Santa Cruz Apaiza gerrillari karlistaren udaletxeko leihotik ihes egin izana, preso zeukaten eta hil bezperan mendiko kobazulo batera ihes egin zuen.
Vicente Goikoetxea konpositore erlijiosoaren sorlekua da, eta eskultura bat dago haren jaiotetxearen ondoan.
Diotenez, 1905eko abuztuaren 8an, Alfontso XIII.a Aramaiotik igaro zen bere irakasle izandako Francisco de Paula Arrillaga Garro agurtzeko, haranean bizi baitzen. Mendiak ikustean, alpetar paisaiekin identifikatu zituen, "Hau Suitza txiki bat bezalakoa da" oihukatuz; denborarekin esaldi hori hedatu eta herrikoitu egin zen.
Haraneko biztanleek dioten maitasunagatik, San Sebastian ermita aipatuko dugu, Sastiña izenaz ezagunagoa, haraneko zaharrena da-eta.
XIX. mendera arte, Zalgoko San Martin elizatea zen herriaren gune nagusia. Orain eliza zegoen hilerria dago eta Ibarrara edo herrian ezagutzen den bezala La Calle-ra pasa zen jarduera.
Sentitzen dugu. Ez dago hortik igarotzen den ibilbiderik.