Herria
Agiri batzuetan, herria zeharkatzen duen Molino ibaiak bereizitako bi gune aipatzen dira. Bi gune hauek Yusoko Markina eta Susoko Markina izenez ezagutzen ziren.
Hainbat etxe armarridun daude: Samaniegotarrena, XVII. mendekoa, udaletxe zaharra, XVIII. mendekoa, edo Araba-Eskibelena, XVIII. mendekoa, eta Gaunatarrena, XIX. mende hasierakoa.
Hainbat kobazulok ematen dute herrixkaren antzinatasunaren fede, eta margo interesgarriak dituzte, batez ere Santa Leokadiako haitzuloan.
Bada etxe bitxi bat, Pilarreko Ama Birjinaren etxea izenaz ezagutzen dena; latinezko inskripzio batzuk ditu, 1723koa.
Santa Eulalia parrokia itxita dago 1971tik, urte hartan harkaitz zati bat gainera erori zitzaion eta.
Herrian, gaur egun baratze batera sartzeko atea dena, gurutziltzatuaren, Ama Birjinaren eta San Joanen irudiak zituen guruz-toki bat zen, inskripzio baten ondoan. Arluzearako errepidean, aipatzekoa da San Joan ermita, probintziako ermita erromaniko onenetakotzat hartzen dena. 1978an zaharberritu zuten.
Eta ermitatik oso gertu, Santa Leokadia kobazuloa dago. Han, Epona jainkosa zeltiarraren irudikapen bat aurkitu zen eta gotorlekuaren hondarrak ere badaude, gazteluaren harkaitzean, hilobi batzuekin. Beolarrako Andre Mariaren ermita ere aipatu behar da.
Sentitzen dugu. Ez dago hortik igarotzen den ibilbiderik.