Herria

Oreitia

Ospitale bat egon zen Estibalizko santutegitik gertu. San Julian eta Santa Basilisa elizan, kanpoko fatxadan, Oreitiako zaldunaren erliebea nabarmentzen da, zaldi gainean doan gerlari bat irudikatuz, leihate biribil handi baten gainean, eta, exhibizionismoa eginez, pertsonen erliebeak dituzten hagaburutxo bitxi batzuk. Portada XII. mendekoa da.

Elizatik oso gertu, Gebara-Lazarraga familiaren jauregia dago, XVI. mendean zaharberritu zena eta fatxadako bi armarriak erakusten dituena, Dorre Zuria, Gebaratarren leinukoa, eta Beheko Jauregia, Ramon Ortiz Zarateren aitarena, Fernando Amarika margolariaren osaba eta herrian oso maitatua den pertsona. Abetxukoko zubiaren ondoan egiten zen Gutuna Zadorrara Botatzea ekintza foralistaren bultzatzaileetako bat izan zen.

Maria Lopez Estibarizek ere badu bere garrantzia, Naiarako monasterioari inguru horretan zituen hainbat etxe eman baitzizkion, baita Estibalizko santutegia ere, 1138. urtean. Herri horretako inauteriak ospetsuak ziren, eta han, Marquitos izeneko panpinak protagonismoa zuen, Zalduondon bezala.

Sentitzen dugu. Ez dago hortik igarotzen den ibilbiderik.